Uczysz się języka obcego, ale masz poczucie, że sporo słówek nie zostaje w twojej głowie na dłużej? Możliwe, że źle się uczysz. Zobacz jak to poprawić i co robić, żeby lepiej pamiętać słówka w języku obcym.
Wkuwanie to nie zapamiętywanie
Wielu osobom nauka słówek, czy w ogóle nauka języka, kojarzy się z wkuwaniem. Inaczej mówiąc, trzeba coś mnóstwo razy powtórzyć. Moja nauczycielka łaciny w liceum mówiła, że słówko trzeba powtórzyć na głos 48 razy. Nie wiem dlaczego akurat tyle, ale próbowałam i… nie zadziałało!
Tego typu powtarzanie często sprowadza się do bezmyślnego wypowiadania wyrazów na zasadzie „stół – table, stół – table”. Wcale nie lepszym pomysłem jest nauka z gotowych, przygotowanych przez kogoś innego, zestawów. To mogą być listy słów typu „1000 najważniejszych słów”, gotowe zestawy fiszek czy słówko dnia z mediów społecznościowych. Oczywiście wielokrotnie powtarzając zapamiętasz takie słowa, ale na krótko.
W ten sposób wkute słówka nie tylko bardzo szybko ulatują z głowy, ale też nie wiadomo, jak ich użyć w zdaniu. Pamiętasz, że stół to table , ale jak powiedzieć „na stole”, „przy stole”, „stół kuchenny”, „szwedzki stół” itd. Oczywiście bez powtarzania, nie zapamiętamy słówek, jednak trzeba się do tego zabrać w inny sposób. Przecież chcesz, aby słownictwo osadziło się w twojej głowie na długo.
Zobacz też: Złe pomysły, przez które nie idzie nauka języka
Możesz pamiętać słówka bardzo długo
Pamięć człowieka można w uproszczeniu porównać do pamięci w komputerze. Jest więc pamięć krótkotrwała, podręczna o mniejszej pojemności. W niej przechowujemy informacje potrzebne przez krótki okres. Ponieważ ma małą pojemość szybko się oczyszcza. Jest też pamięć długotrwała, o dużej pojemności, w której przechowujemy informacje przez wiele lat. Ucząc się języka obcego chcemy aby zdobyta wiedza osadziła się w pamięci długotrwałej.
Nie możemy jednak niczego po prostu „wbić sobie do głowy”, jak się popularnie mówi. Dlatego właśnie wkuwanie wyrwanych z kontekstu rzeczy daje krótkotrwałe efekty. Większość materiału ulatnia się w ekspresowym tempie. Uczące się w ten sposób osoby nie wierzą, że w ogóle można zachować wiedzę na lata, a może nawet na zawsze.
A tym czasem nasza pamięć potrafi przechować słówka bardzo długo. Podam przykład. Moja mama ostatni raz uczyła się angielskiego na studiach. Była na dosyć wysokim poziomie. Potem miała sporadyczny kontakt przez piosenki, filmy, gazety, wyjazdy. A jednak, po 50 latach nadal wiele rozumie, (ogląda koreańskie dramy z angielskimi napisami) i porozumiewa się w codziennych sytuacjach. Ty też możesz stworzyć taką porządną bazę.
Może cię zainteresuje: Jak lepiej zorganizować sobie naukę języka angielskiego
Kiedy lepiej zapamiętujemy słownictwo
Żeby uczyć się w sposób efektywny trzeba wiedzieć, co sprawia, że nasz mózg zapamiętuje informacje. Jeśli chodzi o naukę języka obcego, jedną z najważniejszych rzeczy jest kontekst. Inaczej mówiąc, jest to fragment tekstu, wypowiedzi, dialogu, piosenki, w którym pojawia się nowe słówko. Ten kontekst pomaga nam je zrozumieć i pokazuje, jak zostało użyte. Na przykład w zdaniu „Książka leżała na stole”, mamy wyraz stół ale też już wiemy, jak powiedzieć, że coś na nim leży. Od razu wiadomo jak użyć tego wyrazu w podobnym zdaniu.
Kontekst jest dla naszego mózgu swoistym haczykiem, który pozwala zaczepić w głowie informacje. Najlepiej zapamiętujemy słówka, które sami gdzieś wyłapiemy. Pamiętamy gdzie i kiedy poznaliśmy to słówko, na przykład o czym był tekst, z kim rozmawialiśmy, w jakiej reklamie w telewizji się pojawiło itd. Te elementy, czyli nasz kontekst, pomagają też przywołać słówko z pamięci.
Dobrze pamiętamy słówka, które wydają się nam interesujące albo przydatne. Chętnie i szybko uczymy się słówek dotyczących zagadnień, które nas interesują. Bez problemu zapamiętujemy słowa, które często pojawiają się wokół nas. Kiedyś słyszałam, że aby wyraz się utrwalił, trzeba go zobaczyć co najmniej dziewięć razy w różnych kontekstach. Znowu te liczby! Nie wiem czemu akurat dziewięć. Po prostu gdy często widzimy i słyszymy słowa, wyrażenia czy gramatyczne struktury, osadzają się one w naszej pamięci.
Zobacz też: Sześć cech, które powinieneś wzmacniać, żeby osiągnąć cel w nauce
Jakie techniki pomagają lepiej zapamiętać słówka
Co, jeśli musimy się nauczyć słownictwa z obszaru, który nas nie interesuje? Jak uczyć się słówek na niskim poziomie zaawansowania, kiedy czytanie czy rozumienie ze słuchu jest trudne? Na szczęście możemy wesprzeć się technikami, które ułatwią naszemu mózgowi zapamiętanie. Od razu zaznaczę, że niektóre rozwiązania u jednych sprawdzają się fantastycznie a u innych nie przynoszą oczekiwanych efektów. Warto jednak wszystkiego spróbować i wybrać to, co zadziała.
Pamiętaj, że zapominanie następuje wraz z upływem czasu. Najważniejszą rzeczą utrzymującą wiedzę w naszej pamięci jest systematyczne powtarzanie. Jeśli pierwsza powtórka nastąpi tuż po zapoznaniu się z nowym materiałem, szanse na osadzenie się go w pamięci są duże. Zależność powtórek w czasie od ilości zapamiętanej wiedzy ilustruje krzywa zapominania o której możesz więcej poczytać w tym artykule z Wikipedii.
Jak już pisałam, lepiej pamiętamy to, co nas interesuje i jest dla nas istotne. Taki efekt można wywołać personalizując naukę na przykład poprzez własne przykłady. Najlepiej, żeby wiązały się z twoim życiem albo rzeczami, które cię interesują. Wprowadzasz wówczas element emocjonalny, który jest dobrym spoiwem utrzymującym rzeczy w pamięci.
Wiele osób stosuje różne mnemotechniki, najczęściej skojarzenia. Na przykład jeśli brzmienie wyrazu lub jego części przypomina słowo z języka ojczystego. Używamy wówczas słowa z ojczystej mowy do stworzenia historii, która ilustruje znaczenie słówka w obcym języku. Angielskie słowo mug – kubek, brzmi trochę jak polski mag. Można więc wymyślić historię o magu, który ma magiczny kubek.
Osobiście nie jestem fanką skojarzeń i u mnie to słabo działa. Nie byłam w stanie nauczyć się znaków japońskich ze znaną książką Jamesa Heisiga, którego metoda opiera się na skojarzeniach. Ale może u ciebie się sprawdzi. Z innych technik pomagających w zapamiętywaniu można stosować różnego rodzaju układanie słów w kategorie. Najnowsze badania pokazują też, że osoby robiące odręczne notatki lepiej zapamiętują wiedzę, niż osoby używające narzędzi elektronicznych. Generalnie diagramy, mapy pamięciowe, rysunki, infografiki, czy nawet podkreślanie kolorowymi mazakami ułatwia zapamiętywanie. Piszę o tym więcej w tym artykule: Mapy pamięci, diagramy, infografika pomogą nauczyć się języka nie tylko wzrokowcom
Jakie narzędzia ułatwiają powtarzanie i zapamiętywanie słówek
Obecnie mamy do dyspozycji mnóstwo narzędzi pomagających w powtarzaniu materiału i zapamiętywaniu słówek. Jeśli nie lubisz siedzenia z nosem w ekranach możesz skorzystać z różnych językowych gier planszowych i karcianych dostępnych w księgarniach. Nauka słówek poprzez zabawę to połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Możesz też spróbować nauki poprzez czytanie lektur uproszczonych. To specjalnie opracowane wersje znanych powieści i opowiadań, dostosowane do różnych poziomów zaawansowania. Uczysz się słownictwa w ciekawym kontekście a fabuła powieści będzie twoim haczykiem którym zaczepisz słownictwo w pamięci. Te książeczki są również dostępne w polskich księgarniach.
Wreszcie możesz tworzyć swoje własne papierowe, klasyczne fiszki. Chociaż zestawy fiszek są dostępne na rynku, jak już pisałam, zapamiętasz dobrze słówka odkryte przez ciebie na fiszkach stworzonych tak, jak tobie odpowiada. Jeśli nie wiesz, co to fiszki, zajrzyj do tego artykułu Fiszki – proste narzędzie w nauce języka angielskiego
Jeśli preferujesz narzędzia cyfrowe, też masz pełno rozwiązań. W świecie aplikacji znajdziesz zarówno gry językowe, apki do tworzenia fiszek, oraz prezentujące słownictwo i gramatykę w kontekście krótkich tekstów do czytania. Zanim jednak ściągniesz takie programy zobacz, jak wybrać takie, które rzeczywiście pomogą ci w nauce. Piszę o tym tutaj Najlepsza aplikacja do nauki słówek – jak ją wybrać?
Co robić, gdy mimo tego słówka nie chcą zostać w pamięci
Czasem zdarza się tak, że mimo szczerych chęci i pracy różnymi technikami pewne słówka nie chcą pozostać w pamięci. Gdy tak się dzieje, mam dla ciebie dwa rozwiązania.
Po pierwsze, jeśli takie słówko jest dla ciebie ważne, poświęć mu więcej czasu i wypisz dużo informacji na jego temat. Formy gramatyczne, kolokacje jakie tworzy, synonimy, przeciwieństwa, różnorodne przykłady. Te wszystkie rzeczy pomogą ci dosłownie „wgryźć się” w takie słówko. Ta praca sprawi, że wreszcie zapamiętasz taki wyraz. Więcej na ten temat znajdziesz w tym artykule: Masz problem z zapamiętaniem słówek? Sprawdź te techniki.
Drugi sposób jest z przeciwnego bieguna. Możesz go zastosować, jeśli słówko nie jest kluczowe w twojej nauce. Jest to po prostu jedno z wielu słów w danej kategorii, na przykład cecha charakteru ludzkiego. Po prostu je sobie odpuść. Możesz nawet wyrzucić je z zestawu fiszek, nie będzie cię wówczas demotywować. Daj sobie troszeczkę luzu w nauce. Nie musisz za każdym razem nauczyć się wszystkiego na 100%. Nauka to proces, który trwa jakiś czas. Z dużym prawdopodobieństwem wyrzucone z nauki słówko powróci do ciebie. Może tym razem zobaczysz je w kontekście, w którym łatwiej je zapamiętasz.
Mam nadzieję, że te informacje były przydatne. Będzie mi miło jeśli zostawisz komentarz lub podzielisz się tym artykułem ze znajomymi.
