Aby nauczyć się języka trzeba zapamiętać wiele rzeczy. Uczenie się na pamięć, zwane też czasem wkuwaniem, nie jest jednak fascynującym zajęciem. Zobacz jak można urozmaicić, usprawnić i przyspieszyć naukę wykorzystując graficzne prezentacje, jak mapy pamięci, rysunki, diagramy czy infografikę.
Artykuł jest częścią serii prezentującej narzędzia w nauce języków obcych. W cyklu omawiam również:
Niezbędnik w nauce języka angielskiego
Kartoteki słów i techniki mnemoniczne
Fiszki – proste i skuteczne narzędzie w nauce języków
W poprzednim artykule proponowałam w jaki sposób można poradzić sobie z wyjątkowo trudnymi do zapamiętania słowami. Kartoteki słów, o których tam wspominam, wzbudziły jednak trochę kontrowersji, ze względu na nakład pracy i czas jaki trzeba poświęcić ich przygotowaniu. Chociaż ja nadal uważam, że lepiej ten czas poświęcić i raz a dobrze się nauczyć.
Tym razem mam jednak coś prostszego i przyjemniejszego w tworzeniu, co nie tylko ułatwia naukę ale też pobudza nasze kreatywne myślenie i daje możliwość wykorzystania artystycznych talentów.
Chodzi o wykorzystanie grafiki w nauce i nie mam tu na myśli rysunków, które ilustrują znaczenie słowa. Mowa o mapach pamięciowych (mapy myśli), diagramach, historyjkach obrazkowych, komiksach, symbolach i infografikach.
Dlaczego grafika
Jest kilka zalet tego typu nauki. Przede wszystkim w czasie rysowania uaktywnia się prawa półkula mózgu odpowiedzialna za kreatywność i wyobraźnię. Przy klasycznej nauce pamięciowej pracuje głównie lewa półkula, prawa pozostaje „uśpiona”. Aktywując obie półkule pobudzamy nasz mózg do większej pracy, można powiedzieć, zwiększamy jego obroty, a co za tym idzie wszystko szybciej i lepiej wchodzi do głowy.
Prezentując informacje w formie graficznej opieramy się na skojarzeniach. Skojarzenia ułatwiają nam osadzić głębiej w pamięci dane zagadnienia, powiązać je ze sobą, dzięki czemu jesteśmy w stanie na długo zapamiętać większe ilości materiału.
Tworzenie rysunków jest o wiele przyjemniejszym i ciekawszym zajęciem, niż wypisywani słówek w kolumnach, blokach, listach, czy nawet programach takich jak elektroniczne fiszki. O wiele sympatyczniej jest też uczyć się z kolorowych i często zabawnych grafik. Po grafice poruszamy się niczym po mapie i odtwarzamy proces myślenia, który towarzyszył jej tworzeniu. Można powiedzieć, że chodzimy po ścieżkach, które sami wydeptaliśmy a przypomnienie sobie, jak je przejść jest za każdym razem łatwiejsze.
Słowa, wyrażenia, czy gramatyka są tak zorganizowane, jak najlepiej nam odpowiada. Rysunki są dość charakterystyczne i wyróżniają się wśród innych materiałów do nauki. Kiedy zatem wyleci nam jakieś słówko z głowy, szybko skojarzymy sobie na jakim rysunku powinno ono być, np. „ból gardła” – grafika o zdrowiu i chorobach, dlatego natychmiast odnajdziemy potrzebne słówko.
Sami wiecie, jak to czasem bywa z naszymi materiałami do nauki – „Wiem na pewno, że gdzieś to mam, ale jak potrzebuję, to wertuję wszystko w tę i z powrotem i nie mogę znaleźć.”
Co jest ważne w graficznej prezentacji
Nauka z pomocą map pamięci i rysunków przyniesie najlepsze efekty, jeśli ty sam rozrysujesz wszystko tak, jak najlepiej ci odpowiada i jak prowadzą cię twoje skojarzenia myślowe. Nie musisz mieć talentu artystycznego. Rysunki same w sobie nie są tu najważniejsze. Nawet koślawe i niezbyt udane zapadną ci w pamięć i w formie skojarzenia wywołają wyrażenia, których się uczysz.
Jeśli jednak zupełnie nie idzie ci rysowanie tak, że nawet prosty schemat przypomina surrealistyczne malarstwo szaleńca, masz do dyspozycji mnóstwo programów do tworzenia eleganckich map pamięci, infografik, schematów, diagramów, komiksów, piktogramów i symboli.
Jeszcze raz podkreślę: ważne jest abyś to ty stworzył rysunek po swojemu. W zapamiętaniu rzeczy pomogą też kolory, piktogramy i symbole.
W Internecie znajdziesz oczywiście mnóstwo gotowych map ale, tak jak źle uczy się z cudzych notatek, tak źle uczy się z cudzych map myśli. Obawiam się, że w większości przypadków, wydrukujesz sobie taką grafikę, wsadzisz między inne materiały do nauki i zapomnisz, że coś takiego w ogóle masz.
Możesz jednak podejrzeć, jak inni to robią i się tym zainspirować. Dlatego też pokazuję kilka moich grafik i odsyłam do zajrzenia na strony z ciekawymi grafikami. Od razu zaznaczę, że wspomniane niżej programy nie są prezentowane na zasadzie afiliacji, czyli nie otrzymuję z tego tytułu żadnych korzyści, więc nie musisz obawiać się, że coś próbuję ci wcisnąć 😛
Klasyczne mapy pamięciowe
Mapy pamięci to graficzna prezentacja naszych skojarzeń powstałych w wyniku burzy mózgów. Skupiają się one wokół jednego tematu lub zagadnienia np. podróże, czas wolny, sport, czasy narracyjne, słówko frazowe „take”.
Zazwyczaj nasze główne zagadnienie znajduje się w centrum rysunku, a od niego promieniście rozchodzą się związane z nim informacje.
Oto bardzo prosta mapka dotycząca sposobów podróżowania. Jak widać, bardzo lubię rysować, chociaż nie bardzo umiem 😛 Język angielski, poziom A2/B1.
Elegancka mapka wykonana w programie XMind dotycząca jedzenia na mieście. Język angielski poziom A1/A2
Przejrzysta mapa pamięciowa dla osób uczących się języka specjalistycznego – podstawowe słownictwo związane z produkcją. Business English / ESP
Mapy pamięci do nauki gramatyki
Kto powiedział, że mapy pamięciowe służą tylko do nauki słówek? Zobaczcie jak można zaprezentować w tej formie zagadnienie gramatyczne. Język angielski, kiedy stosujemy przedimek „the”, poziom B2
Diagramy z kolokacjami
Podobne do map pamięci diagramy możemy stosować w nauce kolokacji, czyli jak najczęściej zestawiane są ze sobą słowa. Tutaj kolokacje z wyrazem „travel”, język angielski od poziomu A2
Grafiki w formie drogi lub procesu
Ciekawym rozwiązaniem są też grafiki w formie drogi, które świetnie nadają się do pokazania działań następujących po sobie, na przykład co robię po kolei w ciągu dnia, jakie czynności wykonujemy na lotnisku zanim odlecimy do ciepłych krajów na wakacje. Ta forma jest bardzo przydatna w języku biznesowym i specjalistycznym, gdzie często opisujemy procesy.
Tutaj cykl życia człowieka, język angielski poziom B2/C1
Kolorowe, ładne i ciekawe mapki pamięciowe można obejrzeć i pobrać sobie z tej strony:
Na tej stronie zobaczysz jak można wykorzystać infografiki w nauce języka
Właściwie nie ma ograniczeń w wykorzystaniu rysunków. Możesz robić kolaże z gotowymi zdjęciami, rysować komiksy, historyjki obrazkowe, tworzyć memy, fimiki itd. To urozmaici naukę i sprawi ci frajdę.
A może już wykorzystujesz te sposoby w swojej nauce? Jakie są efekty? Podziel się wrażeniami w komentarzach.
Mapy myśli są świetnym sposobem na naukę słownictwa i nie tylko. Ułatwiają zapamiętywanie oraz porządkują poszczególne zagadnienia. Bardzo dobrze sprawdzają się też jako powtórki. Zdecydowanie łatwiej bowiem jest przypomnieć sobie słownictwo z mapy myśli niż z 'suchej’ listy słówek wypisanej w zeszycie.
P.S. Bardzo podobają mi się mapy zawarte w Twoim wpisie. Widać kreatywność i estetykę 🙂
Dziękuję, miło mi 😀
Ja z kolei lubię listy słówek.
Uczę się w sposób tradycyjny, tzn. podręczniki, mp3, dużo piszę i powtarzam wszystko na głos.
Listy słówek sprawdziły mi sie jako jedyne ze wszystkich sposobów nauki wyrazów, ale przy powtórkach każde słowo wymawiam na głos i piszę w obie strony, tzn. pl-eng i z powrotem. Mam też swój sprawdzony system powtórek.
Tak się uczyłam od kiedy pamiętam, trochę eksperymentowałam z nowoczenością, ale to nie dla mnie, i ten stary system u mnie działa.
Jestem introwertykiem, tuż przed 50-tką. Stare, wyuczone nawyki i wiek chyba mają bardzo duże znaczenie.
Pozdrawiam serdecznie.
Ja zawsze powtarzam, że każdy musi znaleźć swój własny sposób na naukę języków, więc jeśli listy słówek są dla Ciebie najlepsze, to trzymaj się ich!
Bardzo ciekawe te mapy. A poza tym ładnie rysujesz:)
Bardzo ciekawe te mapy. A poza tym ładnie rysujesz:)
Dziękuję, to miłe chociaż trochę na wyrost 😉