Po polsku oba słówka „shadow” i „shade” oznaczają cień. Jednak po angielsku nie określają dokładnie tego samego. Nie można używać ich zamiennie, jak synonimów. Zobacz, czym się różnią i w jakim kontekście używać każdego z nich.
Na tym blogu znajdziesz niejeden artykuł prezentujący przypadek, kiedy jednemu polskiemu słowu odpowiada więcej niż jeden angielski wyraz. Ktoś niedawno zapytał mnie skąd biorę inspirację na takie teksty. Odpowiedź jest prosta – z moich lekcji! Uczę angielskiego dorosłych i w czasie tych spotkań często padają pytania o użycie różnych słów. Zdarza się też, że ktoś użyje niewłaściwego wyrazu w danym kontekście.
Prezentowane przeze mnie słówka najczęściej dotyczą zagwozdek z jakimi mierzą się polscy uczniowie. Dlatego tych informacji nie znajdziesz w popularnych podręcznikach i leksykonach wydawanych w Europie czy na świecie. Jeśli chcesz wgryźć się w temat, przejrzyj podobne artykuły na tym blogu. Znajdziesz je klikając w tagi umieszczone poniżej tego tekstu. A teraz zabierzmy się za nasze problematyczne słówka!
Dlaczego shadow i shade myli się Polakom?
Na początek mam dla ciebie zadanie. Ile znasz różnych możliwości użycia słówka „cień” w języku polskim? Zastanów się przez chwilę. Czy przyszły ci na myśl co najmniej dwie zupełnie odmienne rzeczy? Przecież cień rzucany przez przedmioty w słońcu, to nie to samo, co kosmetyk – cienie do oczu. Cień wątpliwości to nie ten sam „gatunek” cienia, co mroczne cienie. Trudno się wiec dziwić, że w angielskim są inne wyrazy na różne kategorie cieni.
Czy to takie zaskakujące, że polscy uczniowie się gubią? Czego użyć shadow, czy shade?. Część w ogóle nie ma świadomości, że w angielskim nie ma jednego słowa na cień. Nie każdy umie powiedzieć, czym różnią się te słowa. Trzeba je dobrze poznać i zapamiętać, w jakim kontekście używać słówka shadow a w jakim shade. Nie uda się to, jeśli uczy się słówek z list, czy aplikacji na zasadzie słówko – tłumaczenie. Wielu problemów językowych można uniknąć powtarzając przykłady użycia a nie same słówka. Takie gotowe do nauki przykłady pokazuję poniżej.
Czym się różni shadow i shade jako cień w słoneczny dzień?
Oba słówka, shadow i shade oznaczają cień w słoneczny dzień, ale w nieco innym znaczeniu. Shadow to ciemność, która powstaje kiedy coś zasłoni światło (słoneczne lub sztuczne). To również ciemna plama na powierzchni, która tworzy się kiedy coś znajduje się miedzy powierzchnią a źródłem światła. Zobacz:
The small window didn’t let a lot of sulight so most of the room was in shadow. – Małe okno nie wpuszczało wiele światła słonecznego więc większość pokoju kryła się w mroku.
Trees casted long shadows on the ground. – Drzewa rzucały długie cienie na ziemię.
Z kolei shade to ciemniejsze miejsce, w którym można schronić się przed nadmiernym światłem, na przykład przed słońcem. Taki cień powstaje przez osłonięcie pewnego miejsca przed słońcem, z reguły na zewnątrz. Kiedy mówimy, że w upalny dzień szukamy cienia, to nie chodzi nam o jakikolwiek cień, tylko o ocienione miejsce. Patyk też rzuca cień ale nie ocienia.
They were sitting in the shade of a beach parasol. – Siedzieli w cieniu parasola plażowego.
sunshades for windows – markizy nad oknami sklepów, kawiarni, budynków
Słowa shade używa się też, kiedy mówimy o pogodzie w takim kontekście:
The temperature is 30 degrees in the shade. – Temperatura wynosi 30 stopni w cieniu.
Jakie są inne znaczenia słowa shadow?
Już wiesz, że mamy różne rodzaje cieni, również w znaczeniu metaforycznym. Słowo shadow występuje w różnych znaczeniach metaforycznych, podobnych jak w języku polskim. Spójrz na kilka poniższych przykładów, na pewno znasz takie znaczenia słowa cień.
Nationalism casts a shadow over European democracy. – Nacjonalizm kładzie się cieniem na europejskiej demokracji.
He lives in his brother’s shadow. – Żyje w cieniu swojego brata.
He is a shadow of his former self. – On jest cieniem dawnego siebie.
There’s not a shadow of doubt about it. – Nie ma co do tego cienia wątpliwości.
Słowa shadow używa się również w znaczeniu cieni pod oczami, czyli ciemniejszego odcienia skóry wywołanego przez chorobę, zmęczenia lub brak snu. Synonimem tego jest też określenie dark circles.
A lack of sleep made shadows under her eyes more obvious. – Brak snu sprawił, że cienie pod jej oczami były bardziej widoczne.
A skoro o oczach mowa, to kosmetyk kolorowy do oczu, zwany cieniem do oczu, to po angielsku eye shadow.
Słowo shadow ma też formę czasownika, który może oznaczać zacienić ale też oznacza śledzić, podążać za kimś lub za czymś, szpiegować.
She had a feeling she has been shadowed. – Miała uczucie, że jest śledzona.
Od tego znaczenia pochodzi też nazwa jednej z technik w nauce wymowy – shadowing, kiedy uczeń stara się podążać, jak cień, za nagraniem. Najczęściej czyta się tekst w tym samym czasie co naganie, ćwicząc w ten sposób wymowę i intonację.
Z ciekawostek warto dodać, że w Wielkiej Brytanii w Parlamencie mamy tak zwany gabinet cieni – shadow cabinet. Parlamentarzyści z opozycji są wówczas cieniami członków rządu i są gotowi stworzyć nowy rząd w razie zwycięstwa w wyborach.
Zobacz też
Kiedy używa się słowa shade?
Wcześniej napisałam, że słowo shade oznacza zacienione miejsce. Występuje ono także w nazwach rzeczy, które blokują światło, jak wspomniane markizy – sunshades, albo abażur – lampshade, daszek od słońca na głowę, lub opaska na oczy (do samolotu) – eyeshade. Potocznie na okulary przeciwsłoneczne mówi się shades.
Oprócz tego shade oznacza też odcień, ton, barwę. Na przykład:
I didn’t know there are so many different shades of pink. – Nie wiedziałam, że jest tyle odcieni różu.
Może też oznaczać niuans, małą różnicę w znaczeniu czy opinii na temat czegoś.
Some words have different shades of meaning. – Niektóre słowa mają różne odcienie znaczeniowe.
We respect diffent shades of opinion. – Respektujemy różne punkty widzenia.
Shade może też oznaczeć troszeczkę, ciutkę, odrobinę, jak w poniższym przykładzie:
This music is a shade too loud. – Ta muzyka jest ciut za głośno.
Wreszcie, słowa shade można użyć na określenie ducha zmarłej osoby.
Słowo shade ma też formę czasownika i oznacza osłaniać od słońca, zacieniać.
She shaded her eyes with her hand. – Przysłoniła oczy ręką.
Tall tress shaded the sidewalk. – Wysokie drzewa ocieniały chodnik.
Innym znaczeniem słowa shade jest przenikać się nawzajem, stopniowo przechodzić jedno w drugie.
a day shades into a night – dzień przechodzi w noc
Czy wiesz już czym się różnią słówka shade i shadow?
Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego tekstu już wiesz czym się różnią słówka shade i shadow i w jakich kontekstach każdego z nich używać. Takie i podobne ciekawostki możesz odkrywać samodzielnie otaczając się językiem. Jeśli znajdziesz w autentycznych materiałach ciekawe lub nieznane do tej pory przykłady użycia wyrazów, wypisz je sobie i na nich się ucz. W ten sposób najlepiej zapamiętasz.
Możesz wykorzystać ten artykuł i podane w nim przykłady do osobistego użytku. Pamiętaj jednak, że treści na tym blogu są chronione prawem autorskim więc nie wykorzystuj ich komercyjnie, w płatnych lekcjach, kursach itd.
